Bệnh chàm tĩnh mạch (eczema tĩnh mạch)

bệnh chàm tĩnh mạch

Bệnh chàm tĩnh mạch (varicose eczema), hay còn gọi là chàm do trọng lực, hoặc chàm ứ đọng, là một tổn thương da kéo dài ở chi dưới do tình trạng suy tĩnh mạch mạn tính gây nên. Chàm tĩnh mạch là dấu hiệu lâm sàng cho thấy bệnh suy giãn tĩnh mạch đã ở mức độ nặng (giai đoạn C4 trên bảng phân loại CEAP).

Đọc thêm: Các cấp độ của bệnh tĩnh mạch mạn tính

Triệu chứng của chàm tĩnh mạch

Giống như các loại chàm (eczema) khác, chàm tĩnh mạch cũng có các biểu hiện thường gặp như:

Chàm tĩnh mạch ở bệnh nhân suy giãn tĩnh mạch
Chàm tĩnh mạch giai đoạn sớm ở bệnh nhân mắc suy tĩnh mạch mạn tính
  • Ngứa và sưng nề
  • Da khô và trở nên bong tróc
  • Đóng vảy
  • Xuất hiện các đám màu đỏ hoặc nâu trên da. Đối với những người có da sậm màu, các đám eczema có thể có màu sậm hơn và khó nhận biết hơn.

Vị trí điển hình của chàm tĩnh mạch là ở cẳng chân và xung quanh các mắt cá chân.

Xuất hiện cùng với các triệu chứng của bệnh chàm là triệu chứng của suy giãn tĩnh mạch, bao gồm:

  • Tình trạng sưng nề chân, đặc biệt là về chiều, hoặc sau khi đứng lâu, ngồi lâu một chỗ.
  • Các búi giãn tĩnh mạch nổi ngoằn ngoèo trên da.
  • Căng tức bắp chân.
  • Chuột rút về đêm.

Các biến chứng khác của suy giãn tĩnh mạch cũng có thể xuất hiện cùng lúc với eczema tĩnh mạch như:

Teo trắng da kết hợp với eczema tĩnh mạch
Một bệnh nhân eczema tĩnh mạch kết hợp teo trắng da
  • Xơ mỡ biểu bì (da vùng cẳng chân đổi màu và xơ cứng, cẳng chân teo nhỏ)
  • Teo trắng da (các đám xơ sẹo màu trắng)

Nếu không được điều trị kịp thời, các vết loét da có thể xuất hiện. Chúng là những vết loét ở cẳng chân, nằm trong/bên cạnh vùng tổn thương eczema. Các vết loét này thường rất lâu liền.

Nguyên nhân của bệnh chàm tĩnh mạch

Suy tĩnh mạch mạn tính là nguyên nhân trực tiếp gây nên chàm tĩnh mạch.

Khi các lá van nằm bên trong tĩnh mạch chân bị hỏng, chúng không làm được nhiệm vụ giúp đẩy máu lên trên để về tim. Dưới tác động của trọng lực, dòng máu trào ngược lại qua các lá van bị “hổng” xuống đoạn tĩnh mạch phía dưới. Điều này làm cho áp lực trong các tĩnh mạch này tăng lên, khiến chúng giãn ra, đồng thời đẩy dịch lỏng “thấm” ra các mô xung quanh. Người ta cho rằng eczema tĩnh mạch xuất hiện khi hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng lại với lượng dịch thoát ra ngoài thành mạch này.

Cơ chế suy giãn tĩnh mạch và eczema tĩnh mạch

Một số yếu tố thuận lợi của bệnh chàm tĩnh mạch:

  • Giới tính: phụ nữ mắc chàm tĩnh mạch nhiều hơn nam giới
  • Béo phì: thừa cân béo phì thường gây áp lực nhiều hơn cho hệ thống tĩnh mạch chân.
  • Mang thai: cũng là yếu tố gây gia tăng áp lực tĩnh mạch chi dưới
  • Không di chuyển trong thời gian dài, thường gặp ở những người bị liệt, sau chấn thương, sau mổ … Điều này làm cho tuần hoàn máu ở chân bị suy giảm.
  • Có tiền sử bị huyết khối tĩnh mạch sâu (deep vein thrombosis): các cục máu đông hình thành trong tĩnh mạch sâu có thể để lại di chứng gây hư hỏng các lá van, là nguyên nhân gây ra suy tĩnh mạch sâu và eczema tĩnh mạch sau này.
  • Tuổi tác: sự lão hóa của hệ thống mạch máu, cùng với mức độ vận động giảm dần ở người có tuổi góp phần khiến tuần hoàn máu ở chân suy giảm.

Điều trị bệnh chàm tĩnh mạch

Điều trị chàm tĩnh mạch là một vấn đề lâu dài, thường đòi hỏi sự kết hợp của nhiều liệu pháp điều trị.

  • Các biện pháp người bệnh có thể tự thực hiện, nhằm cải thiện hệ tuần hoàn chi dưới, như vận động, luyện tập thể dục thể thao, hoặc nâng cao chân khi nghỉ ngơi.
  • Sử dụng các chất dưỡng ẩm da để ngăn da bị khô và bong tróc.
  • Corticoid tại chỗ: sử dụng thuốc mỡ hoặc kem bôi ngoài da giúp làm giảm triệu chứng khó chịu của eczema tĩnh mạch.
  • Đi tất áp lực: tất áp lực giúp cải thiện tuần hoàn chi dưới bằng cách hỗ trợ áp lực để đẩy máu lên trên.

Việc điều trị suy giãn tĩnh mạch dứt điểm là điều kiện tiên quyết để bệnh chàm tĩnh mạch có thể cải thiện và chấm dứt. Hãy tham khảo ý kiến của một bác sĩ chuyên khoa tĩnh mạch để biết các lựa chọn điều trị phù hợp với bạn, đó có thể là:

Bệnh chàm do những nguyên nhân khác

Bạn cần phải phân biệt chàm tĩnh mạch với chàm do các nguyên nhân khác, bởi việc điều trị sẽ khác nhau tùy từng thể bệnh. Các loại chàm thường gặp bao gồm:

  • Chàm dị ứng (hay viêm da dị ứng): đây là bệnh chàm phổ biến nhất
  • Chàm tiếp xúc: chàm xuất hiện khi bạn tiếp xúc với một dị nguyên đặc biệt nào đó
  • Chàm nhiễm khuẩn: gây nên do dị ứng với độc tố của vi khuẩn (thường là liên cầu, tụ cầu) hoặc độc tố của nấm.

Tài liệu tham khảo:

  1. Varicose eczema – NHS 
  2. Mitchel P. Goldman, MD (2017) Sclerotherapy treatment of varicose and telangiectasic leg veins, Elsevier Inc
Benhtinhmach.com là trang web cung cấp kiến thức cơ bản và chuyên sâu về các bệnh lý tĩnh mạch cũng như các biện pháp điều trị chúng.
Đăng ký
Thông báo
guest

0 Comments
Cũ nhất
Mới nhất Bình chọn nhiều nhất
Phản hồi nội tuyến
Xem tất cả bình luận
Quay lên trên
0
Bình luận bài viết này ngay!x